DEHŞETE DÜŞTÜM
– Araştırmaya başlarken sizi en çok ne hayrete düşürdü?
– Çocukların çok güvendiği insanlar olan ailesinden tacizlere uğraması beni helâk etti, dehşete düşürdü. Çocukların bunun farkında olmayışı, olanların da yokmuş gibi davranması içimi yaktı, olanların görmezlikten gelinmesi canımı acıttı.
– Araştırmaya başlarken beklediğiniz tabloyla karşılaştınız mı yoksa tablo daha mı vahim?
– Aile içi istismar, aile çevresi istismar ile okuldaki istismarın bu kadar olacağını beklemiyordum. Olursa da deşifre edileceğini düşünüyordum. Deşifre edilmemesi canımı acıtan şeylerden birisidir. Çocuk yalan söyler, olmamıştır gibi anne babaların beyanları, çocuğunun ifadesini ve isyanını yok sayan beyanları beni çok üzdü.
– Bazı tehditlerde aldınız galiba.
– Birilerinin canını acıtınca tabii ki bunların olması normal. Olayların üzerine gidince bu tür çalışmalar yapan insanlar tedirgin oluyor. Bir sürü kişinin canı yandı. Olayların üzerine gittikçe, vazgeçmediğimizi görünce hepsi geri adım attı. Hiçbirinden vazgeçmedik.
BİN 608 ÇOCUK KAYIP
– Türkiye’deki kayıp çocuk sayısı kaç?
– Kayıp çocuklar, ‘kendi rızasıyla kaçanlar’, ‘rızası dışında kaçırılanlar’ ve ‘istemeden de olsa yoksulluk, aile baskısı, zorla evlendirilme gibi nedenlerle kaçanlar’ diye sınıflandırılabilir. Kaçan ya da kaçırılan çocuklarımızı bekleyen sorunların başında hastalık, uyuşturucu, şiddet ve cinsel istismar geliyor. Kayıp çocuklarımızın çetelerin ve terör örgütlerinin kıskacında olduğu gerçeğini de unutmayalamı. 11 Mayıs 2010 tarihi itibariyle polis kayıtlarında bin 608 çocuğumuz kayıp olarak aranıyor. Bunların bin 505’i 12-18 yaş, 103’ü ise 0-12 yaş grubunda. Kayıpların bin 73’ü kız, 535’i ise erkek çocuklar.
ERKEN YAŞLARDAKİ EVLİLİKLER ENGELLENSİN
Çocuk evliliklerinin Türk Ceza Kanunu’nda “çocuğun nitelikli cinsel istismarı” olarak düzenlendiğini ailelere hatırlatmak herkesin görevi
– Erken yaşta evlilikler önemli bir sorun.
– Komisyonumuz Haymana’ya erken yaşta evliliklerin yoğun olduğuna dair yapılan şikâyetleri inceledi. Türkiye’nin her derdine deva olmaya çalışan Ankara’nın burnunun dibindeki ilçenin, Anadolu’daki bir ilçeyi aratacak durumda olması beni çok şaşırttı. Erken evlilik vakası da bunlardan biri. Akraba evliliklerinin yoğun olduğu, aşiret tarzı yaşamın devam ettiği ve bunlara bağlı olarak özellikle köylerde sürdürülen kapalı yaşam tarzının bir sonucu olarak erken yaşta evliliklerin kendi kültürlerinin bir parçası olarak devam ettiğini gözlemledik. Çocuk evliliklerinin Türk Ceza Kanunu’nda “çocuğun nitelikli cinsel istismarı” olarak düzenlendiğini hatırlatmak, bu bilgiyi her yönetim kademesinde ve ailede yaygınlaştırmak gerektiği görülmüştür. Bu durumu devlet ile vatandaş arasında köprü olması gereken ve her iki tarafın çıkarlarını korumakla görevli, muhtar, müftü, milli eğitim, nüfus müdürlüğü, kaymakam, jandarma ve polise sorduk. Bu yanlışlıkların düzelmesi için idarenin ve yargının yanında toplumun basın yayın yoluyla bilinçlendirilmesinin önemi büyük.
Kötülüğü hoş görürseniz iyilik yaşanmaz
– Pervari’de yaşanan olay herkesin tepkisine neden oldu? Pervari’de asıl sorun nedir?
– Olay yargı aşamasında. Konuşulması gereken çocukların bundan sonraki yaşamlarıdır. Olayın ortaya çıkmasında, rehber öğretmenin kişisel gayreti ve mesleki yeterliliğinin etkisi olduğunu düşünüyorum. Görevini doğru yapan bir öğretmen, birçok felaketin önleyicisi olabilir. Kötüyü ve kötülüğü hoş gördüğünüz süre içinde iyiliklerinizi yaşatamazsınız. Konu bizim kadar üniversiteler, sivil toplum kuruluşları ve basını da ilgilendiriyor.
– Taciz haberleri arttı. Toplum nereye gidiyor?
– Taciz insanın olduğu her yerde vardır, olmaya da devam edecektir. Toplumsal çöküntü müdür? Eğer bu tür olayları kınar, reddeder ve görünür kılarsak, vaka sayıları azalacak ve kuvvetliden kuvvetsize doğru yönelen taciz ve istismar sayısı azalacaktır.
155 ve 183?e kayıp ihbarı yapabilirsiniz
– Anne babalara tavsiyeniz nedir?
– Anne babalar özellikle ilk 10 yıl çocuğun bireysel özgürlüğüne izin verecek ancak, gerektiğinde müdahale edecek uzaklıkta çocuklarını gözlemleyecek. Tek başına, bir yetişkin gözetimi olmadan; oyun alanlarına, parklara ya da güvenliğinden emin olunmayan alanlara bırakılmaları çocuklar için riskli. Çocuğunuzun huyunda, uykusunda, iştahında, arkadaş ilişkilerinde, okul başarısında herhangi bir değişiklik olur ve bu durum uzun sürerse, öncelikle okuldaki rehber öğretmenlere, yoksa en yakın sağlık kuruluşuna başvurarak şikâyetlerinizi anlatın. Kayıp ve mağduriyetlerle ilgili 155 ve 183 numaralı telefonlara ihbarlar yapılacağı gibi, Emniyet Çocuk Şube Müdürlükleri ve Çocuk Esirgeme Kurumları’na müracaat edebilirler. Araştırma Komisyonu’nun telefonları da 0312 420 53 90-91 vatandaşların ulaşımına açıktır.